Διάρροια: Αίτια, διατροφή και τι την σταματάει (αντιμετώπιση)

Η διάρροια είναι ένα κοινό σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και οφείλεται σε πολλές αιτίες. Μπορεί να είναι περιστασιακή ή να διαρκέσει αρκετές ημέρες, προκαλώντας αφυδάτωση και εξασθένηση του οργανισμού. Ας εξετάσουμε λοιπόν τι είναι η διάρροια, τι πρέπει να τρώμε όταν την έχουμε, ποιες είναι οι αιτίες της και πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε.

Τι είναι η διάρροια;

Η διάρροια χαρακτηρίζεται από συχνές και υδαρείς κενώσεις. Διάρροια που διαρκεί λιγότερο από δύο εβδομάδες χαρακτηρίζεται ως οξεία. Εάν η διάρκεια ξεπεράσει τις δύο εβδομάδες ονομάζεται εμμένουσα, ενώ εάν ξεπεράσει τον ένα μήνα τότε ονομάζεται χρόνια διάρροια.  

Η διάρροια μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές που μπορεί να επηρεάσουν περισσότερο τα βρέφη και τους ηλικιωμένους. Στη χρόνια της μορφή, μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην καθημερινή ζωή. Η χρόνια διάρροια ή η διάρροια που συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, όπως πόνο στην κοιλιά ή πυρετό, μπορεί να είναι ένδειξη σοβαρότερης κατάστασης και χρήζει τη γνώμη του ειδικού.

Αίτια της διάρροιας

Οι αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν διάρροια ποικίλουν:

• Λοιμώξεις από βακτήρια, ιούς ή άλλους μικροοργανισμούς: Είναι οι πιο συχνές αιτίες οξείας διάρροιας στην κοινότητα. 
• Τροφικές δηλητηριάσεις: Μπορεί να συνοδεύονται και από εμέτους, κοιλιακό πόνο ή και πυρετό.
• Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά, μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία των βακτηρίων στο έντερο και να αναπτυχθούν παθογόνοι μικροοργανισμοί όπως το Clostridium difficile. 
• Χρόνιες παθήσεις του εντέρου: Παθήσεις όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.
• Άλλα συστηματικά νοσήματα: Πρόκειται για νόσους που έχουν ως σύμπτωμα τη διάρροια και σε αυτές περιλαμβάνονται ενδοκρινικές παθήσεις, κακοήθειες κ.ά.

Διάρροια χωρίς άλλα συμπτώματα

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διάρροια μπορεί να εμφανιστεί χωρίς άλλα συμπτώματα όπως πόνος ή πυρετός. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ελαφρές τροφικές δυσανεξίες, αντίδραση σε φάρμακα, ψυχολογικούς παράγοντες κ.ά. Η διάρροια που εμφανίζεται χωρίς συνοδευτικά συμπτώματα σπάνια είναι ανησυχητική, αλλά αν επιμένει για πάνω από 10 μέρες, χρειάζεται ιατρική συμβουλή.

Διάρροια με αίμα

Η διάρροια με αίμα έχει ιδιαίτερη σημασία και συνήθως υποκρύπτει σημαντική παθολογία. Μπορεί να συνοδεύεται με πυρετό, κοιλιακό πόνο ή και άλλα συμπτώματα. Η παρουσία αίματος συνήθως οφείλεται σε ελκωτικές βλάβες στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Αιμορραγικές διάρροιες μπορεί να οφείλονται σε μικροβιακό παράγοντα (λοιμώδης διάρροια) ή σε φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου (όπως η ελκώδης κολίτιδα). Τα συνήθη μικρόβια που οδηγούν σε αιμορραγικές διάρροιες είναι το Campylobacter, η Escherichia coli O157:H7, η Salmonella, η Shigella, και η Yersinia. Η σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση είναι πολύ σημαντική γιατί κάποιες εντερικές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές. Οπότε μην αμελήσετε να επισκεφτείτε άμεσα τον ιατρό σε περίπτωση αιμορραγικών διαρροιών

Διατροφή κατά τη διάρροια

Πολύ σημαντική είναι η λήψη υγρών και ηλεκτρολυτών. Πολλές φορές ο ασθενής δεν πεινά και αυτό οφείλεται στην γενικότερη κακουχία που προκαλεί η διάρροια. Δεν είναι απαραίτητη η λήψη τροφής και καλό είναι να ακούμε το σώμα μας. Κατά τη διάρκεια της διάρροιας, η επιλογή της σωστής διατροφής είναι κρίσιμη για την ανάκαμψη:

• Μπανάνες: Οι μπανάνες είναι πλούσιες σε κάλιο, το οποίο βοηθά στην αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών που χάνονται.
• Ρύζι και πατάτες: Είναι εύπεπτες τροφές που βοηθούν στη σταθεροποίηση του πεπτικού.
• Λευκό ψωμί: Οι υδατάνθρακες παρέχουν ενέργεια χωρίς να επιβαρύνουν το στομάχι.
• Τσάι: Ορισμένα είδη τσαγιού, όπως το χαμομήλι, έχουν καταπραϋντικές ιδιότητες και μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων.

Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό

Αν η διάρροια διαρκεί πάνω από 10 ημέρες ή συνοδεύεται από αίμα, πυρετό ή πράσινα κόπρανα, πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα έναν ειδικό. Επίσης, υδαρείς κενώσεις ή έντονος πόνος στην κοιλιά μπορεί να είναι σημάδια αφυδάτωσης, μια κατάσταση που απαιτεί ιατρική παρακολούθηση.

Τι σταματάει την διάρροια (αντιμετώπιση)

Η αντιμετώπιση της διάρροιας εξαρτάται από την αιτία της. Μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει αντιβιοτικά ή φάρμακα. Αν η διάρροια προκληθεί από τη χρήση φαρμάκων, τότε είναι απαραίτητη η διακοπή ή η ρύθμιση της δόσης. Παράλληλα, η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαχείριση της κατάστασης, καθώς υπάρχουν ορισμένες τροφές που θα πρέπει να αποφεύγονται, όπως τα λιπαρά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ άλλες, όπως το ρύζι, οι μπανάνες και το ψωμί, μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση.

Η ενυδάτωση είναι επίσης σημαντική, καθώς με τη διάρροια ο οργανισμός χάνει υγρά και ηλεκτρολύτες, τα οποία πρέπει να αναπληρώνονται με την κατανάλωση άφθονων υγρών. Επιπλέον, τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας, ειδικά μετά από διάρροια που οφείλεται σε μόλυνση ή χρήση αντιβιοτικών. Τέλος, η ανάπαυση είναι εξίσου σημαντική, καθώς επιτρέπει στον οργανισμό να ανακάμψει πιο γρήγορα από την ταλαιπωρία της διάρροιας.

Φάρμακα

Οι περισσότερες διάρροιες είναι αυτοπεριοριζόμενες και δεν απαιτούν εξειδικευμένη θεραπεία πλην της ενυδάτωσης και της λήψης ηλεκτρολυτών. Ανάλογα με την αιτία, ενδέχεται να απαιτηθεί φαρμακευτική αγωγή. Σε λοιμώδεις διάρροιες η λήψη αντιβιοτικών είναι πολύ συγκεκριμένη και πρέπει να αποφασίζεται από τον ιατρό. Σε χρόνιες διάρροιες συμπτωματικά μπορεί να χρησιμοποιηθούν αντιδιαρροϊκά φάρμακα που περιέχουν απορροφητικές ουσίες ή λοπεραμδη μετά από συνεννόηση με τον γιατρό σας.

Φυσική αντιμετώπιση

Πέρα από τα φάρμακα, υπάρχουν φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης της διάρροιας. Το λεμόνι χρησιμοποιείται συχνά στη λαϊκή ιατρική για τη θεραπεία της διάρροιας. Οι στυπτικές του ιδιότητες βοηθούν στη σύσφιξη των κενώσεων, περιορίζοντας τις κενώσεις. Ένα ποτήρι νερό ή τσάϊ με λεμόνι και λίγο αλάτι μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα.

Εκτός από το λεμόνι και το τσάι, η κατανάλωση αρκετού νερού και η αποφυγή γαλακτοκομικών, λιπαρών ή πικάντικων τροφών μπορούν να βοηθήσουν στην ανάρρωση. Η ξεκούραση είναι εξίσου σημαντική, καθώς επιτρέπει στο σώμα να ανακάμψει.

Δείτε αναλυτικά: Φυσικές θεραπείες και τροφές που σταματάνε τη διάρροια